توجه به مفقودان و سرنوشت آنان در جنگ مسیر دیگری از ادبیات دفاع مقدس را زنده نگه داشته است و گوشزد می‌کند که بعد از رزمندگان و شهیدان و جانبازان و آزادگان، مفقودان و خانواده آنان هم سرگذشت و خاطراتی از جنگ دارند.
به گزارش پایگاه فرهنگی و اطلاع رسانی مفقودین و شهدای گمنام به نقل از فارس، یازدهم محرم هر سال از اسرا یاد می‌شود و علت آن تقارن این روز با آغاز اسارت خانواده امام حسین(علیه السلام) و یارانش بعد از روز عاشورا و قیام آن حضرت در برابر زیاده‌خواهی دشمنان اهل بیت پیامبر (ص) است.
خاطرات اسرا نشان می‌دهند که از لحظه آغاز اعتقادات تا لحظه آزادی، دغدغه حفظ آرمان‌ها و اعتقادات خود و دیگر اسیران، رهایشان نکرده و در مسیر مراقبت درونی و بیرونی لحظه‌ای کوتاه نیامده‌اند. پیوند با وقایع اسارت خانواده امام حسین(عله السلام) و یارانش، دفاع از حقانیت این موضوع است.
خاطرات آزادگان نشان می‌دهد آنها به تأسی از خانواده شهیدان کربلا، از موقعیت‌ها برای طرح و دفاع از حقانیت خود استفاده مي‌کرده‌اند. موقعیت سنجی چهره‌هایی همچون مرحوم «حجت‌الاسلام سیدعلی‌اکبر ابوترابی» فرد، رهبر فکری و معنوی آزادگان در اسارات، این وضعیت را بارها و بارها رقم زد و ارتش صدام را در اردوگاه‌های مختلف عراقی به عقب‌نشینی وا داشت.
روز یازدهم محرم هر سال با نام «مفقودان» کامل می‌شود؛ روز تجلیل از اسرا و مفقودان. بسیاری از خانواده شهدا هستند که در حال حاضر چشم به راه شهیدان مفقودالجسد خود به سر می‌برند.
آثاری که در این باره تألیف و انتشار یافته است، می‌توان به اثری از «کیومرث مرادی» اشاره کرد که مجموعه‌ای از نثرهای ادبی با محوریت زندگی فرزندان شهدای مفقودالاثر را در بر دارد.
اشعار برگزیده چهارمین همایش «سوختگان وصل» هم با عنوان «پشت پلک آسمان» و موضوع مفقودان جنگ در دست انتشار است.
انتشارات قدیانی هم رمانی از «نصرت‌الله محمودزاده» را با عنوان «اشک‌های سورن» منتشر کرده که روایت سرگذشت نوجوانی است که بعد از مفقود شدن پدرش در جنگ، براثر بی‌تابی مادر به جست‌وجوی پدر می‌رود و در پی حوادث پیش‌رویش، برای بسیاری از سوالات خود درباره جنگ پاسخ به دست آورد.
این مقدار توجه به مفقودان و سرنوشت آنان در جنگ حتی در قالب‌های ادبی، مسیر دیگری از ادبیات دفاع مقدس را زنده نگه داشته است و گوشزد می‌کند که بعد از رزمندگان و شهیدان و جانبازان و آزادگان، مفقودان و خانواده آنان هم سرگذشت و خاطراتی از جنگ دارند که در صورت پرداخت مناسب آنها در دل آثار، در تأثیرگذاری، رقیب کتاب‌های دیگر حوزه دفاع مقدس خواهند شد.